Kuzey Kilise

Kuzey Kilise, aşağı şehrin yaklaşık olarak orta kısmında, kuzey-güney doğrultulu sütunlu ana caddenin batısında konumlanmış anıtsal bir bazilikadır. 5.-6. yüzyıllara ait olduğu düşünülen Kilise, dıştan narteks dahil, yaklaşık 47 x 31 m ölçülerinde dikdörtgen planlıdır. Boyutlarından dolayı kentin katedrali, piskoposluk kilisesi olduğu düşünülmektedir. Özellikle yapının güneyinde, içinde apsisli mekânların olduğu bir yapılar topluluğuna ait kalıntıların yer alması bu teşhisi destekler niteliktedir.

Yapının doğu duvarı ayakta, güney ve kuzey duvarları kısmen yıkık, batı duvarı ise tamamen yıkılmış durumdadır. Duvarlarda düzgün kesme taş ve devşirme bloklar görülmektedir. Güney Kilise’den farklı olarak, taş blok aralarında bol miktarda tuğla, kiremit kırıkları ve harç malzeme kullanılmıştır. Yapı taşlarında, özellikle doğu duvarında yoğun miktarda görülen kenet delikleri ve in-situ demir kenetler duvarların kaplama levhalarla örtülü olduğunu gösterir. Yapının doğusu, Güney Kilise’de olduğu gibi, apsis ve iki yanındaki pastophorionları içine alacak şekilde düz bir duvarla sonlanır. İki katlı pastophorionlar iki mekân biriminden oluşurlar.

Yapının batısında atrium (avlu) ve bir narteks yer alır. Narteksten kilisenin naosuna geçiş sağlanır. Yaklaşık 31 m genişliğindeki dikdörtgen naosun boyutlarından ve duvarların mevcut durumunda tespit edilebilen duvar payelerinden beş nefli olduğu anlaşılabilmekte, farklı genişliklerde yan nefler ortaya çıkmaktadır. Neflerle apsis arasında geniş bir transept yer alır. Kuzey Kilise, transept formu açısından “Kısaltılmış Haç Transept”li yapılar içinde değerlendirilmektedir.